Rok 1944

1 stycznia 1944 r. – Na mocy dekretu Krajowej Rady Narodowej powstała konspiracyjna, polska organizacja zbrojna – Armia Ludowa – pod dowództwem generała Michała Roli-Żymierskiego.

9 stycznia 1944 r. – Powstała Krajowa Rada Narodowa, pełniąca funkcję „podziemnego parlamentu polskiego”.

4 stycznia 1944 r. – Akcja Burza zorganizowana przez AK przeciwko wojskom niemieckim.

12 stycznia 1944 r. – Niemcy zamordowali we wsi Kłodne 28 zakładników za wysadzenie pociągu na trasie linii kolejowej Nowy Sącz-Chabówka.

14 stycznia – 1 marca 1944 r. – Przerwanie blokady Leningradu.

17 stycznia 1944 r. – Bitwa o Monte Cassino z heroicznym i istotnym udziałem żołnierzy polskich, która potrwała do 19 maja. Zdobycie ufortyfikowanego wzgórza było koniecznością dla odblokowania marszu Aliantów na Rzym.

1 lutego 1944 r. – Oddział specjalny Kedywu dokonał zamachu na Franza Kutscherę.

10 lutego 1944 r. – W odwecie za zamach na Franza Kuscherę Niemcy rozstrzelali 140 osób w ulicznej egzekucji na ul. Barskiej w Warszawie.

11 lutego 1944 r. – W odwecie za zamach na Franza Kuscherę Niemcy powiesili 27 osób na balkonach spalonego domu przy ul. Leszno w Warszawie.

13 lutego 1944 r. – Bandyci z UPA dokonali masakry Polaków, mieszkających we wsi Łanowce na Podolu.

17/18 lutego 1944 r. – Bandyci z UPA dokonali masakry około 200 Polaków w Ludwikówce.

21 lutego 1944 r. – Hitlerowcy spacyfikowali wieś Ryczów koło Ogrodzieńca.

22/23 lutego 1944 r. – Bandyci z UPA zmasakrowali 131 Polaków w Berezowicy Małej.

28/29 lutego 1944 r. – W nocy bandyci z UPA z pomocą ludności ukraińskiej dokonali rzezi na 156 Polakach wsi Korościatyn na Podolu.

2 marca 1944 r. – Hitlerowcy spacyfikowali wieś Palikije na Lubelszczyźnie, zabijając 7 mieszkańców i paląc 12 domów.

7 marca 1944 r. – Niemcy odkryli tzw. bunkier „Krysia” przy ul. Grójeckiej w Warszawie, gdzie ukrywało się 38 Żydów, którzy wraz z 2 polskimi opiekunami zostali najprawdopodobniej rozstrzelani 10 marca w ruinach warszawskiego getta.

10 marca 1944 r. – Kilkuset ukraińskich mieszkańców Sahrynia zostało zamordowanych przez polskie podziemie.

12 marca 1944 r. – Esesmani zamordowali 365 Polaków w Palikrowach w dawnym województwie tarnopolskim.

16 marca 1944 r. – 1. Korpus przekształcił się w 1. Armię Polską, która formowała się do lipca w rejonie Sum koło Charkowa, a od lipca do września w rejonie Żytomierza.

24 marca 1944 r. – Niemiecka akcja represyjna w Markowie wobec rodziny Ulmów oraz ukrywanych przez nich Żydów z rodzin Szallów i Goldmanów. Zginęło 9 Polaków, w tym nienarodzone dziecko w 9 miesiącu ciąży i 8 Żydów.

27 marca 1944 r. – ukraińskie oddziały 14. Dywizji Grenadierów SS i Wehrmachtu dokonały brutalnej pacyfikacji wsi Smoligów w powiecie hrubieszowskim. W efekcie całodziennych walk zginęło 300 Polaków oraz 50 Ukraińców i Niemców.

29/30 marca 1944 r. – Banda UPA zamordowała 56-140 Polaków ze wsi Wołczków koło Stanisławowa.

1 kwietnia 1944 r. – Niemcy z 14. Dywizji Grenadierów SS wraz z pododdziałem UPA dokonali mordu na 162 Polakach we wsi Poturzyn koło Tomaszowa Lubelskiego.

4/5 kwietnia 1944 r. – Hitlerowcy zamordowali 42 osoby w Makowie Podhalańskim.

5/6 kwietnia 1944 r. – Bandyci z UPA zamordowali 18 Polaków w Siemiginowie koło Stryja.

6 kwietnia 1944 r. – Bandyci z UPA zamordowali co najmniej 38 Polaków w wyniku ataku na Sołotwinę.

6/7 kwietnia 1944 r. – Bandyci UPA we wsi Moosberg w dawnym województwie lwowskim zamordowali 31-200 Polaków.

7 kwietnia 1944 r. – Oddziały Batalionów Chłopskich i AK stoczyły we wsi Molendy koło Kozienic bitwę z przeważającymi siłami niemieckimi, wyrywając się z okrążenia. A w Pyszówce w wyniku nocnego ataku UPA zamordowała 52 Polaków.

8 kwietnia – 12 maja 1944 r. – Wyzwolenie południowej Ukrainy oraz zablokowanie oddziałów niemieckich na Krymie.

11 kwietnia 1944 r. – Amerykanie zbombardowali Szczecin i Żary.

12 kwietnia 1944 r. – Oddziały UPA i Samoobronni Kuszczowi Widdiły (SKW) dokonały masakry ponad 100 Polaków we wsiach Hucisko i Miedziaki w powiecie bóbreckim. A w obozie pracy przymusowej w Pustkowie hitlerowcy rozstrzelali 60 polskich więźniów przywiezionych z rzeszowskiego zamku.

14 kwietnia 1944 r. – Uzbrojeni polscy chłopi odparli atak UPA na wieś Bitków.

15 kwietnia 1944 r. – Armia Czerwona zajęła Tarnopol.

19-21 kwietnia 1944 r. – UPA dokonała masakry ok. 200 Polaków i polskich Ormian w Kutach.

3/4 maja 1944 r. – W nocy oddział AK Osjana zaatakował warszawskie lotnisko bielańskie, niszcząc 5 samolotów Ju 52 a kilka innych uszkadzając.

9/10 maja 1944 r. – W nocy banda UPA dokonała masakry polskiej ludności we wsi Derżów.

13 maja 1944 r. – Bitwa pod Murowaną Oszmianką.

14 maja 1944 r. – Bitwa pod Rąblowem pomiędzy polsko-radzieckimi oddziałami a siłami niemieckimi.

16 maja 1944 r. – Bitwa pod Sucharami.

20 maja 1944 r. – Patrol AK odnalazł w okolicach Sarnak nad Bugiem niewybuch niemieckiej rakiety V-2.

22 maja 1944 r. – UPA dokonała masakry w Bryńcach Górnych. Zginęło 120-145 osób.

24 maja 1944 r. – W Szymbarku w odwecie za zabicie Niemca rozstrzelano 10 działaczy z „Gryfa Pomorskiego”.

31 maja 1944 r. – W okolicach Machowa na Wiśle partyzanci zatopili transporter „Tannenberg”.

6 czerwca 1944 r. – Desant wojsk alianckich we francuskiej Normandii w ramach operacji „Overlord”.

10 czerwca 1944 r. – Początek operacji na Przesmyku Karelskim.

11 czerwca 1944 r. – Zbrodnia AK w Szołomyi koło Lwowa na ludności Ukraińskiej.

14 czerwca 1944 r. – Największa bitwa partyzancka na ziemiach polskich: bitwa na Porytowym Wzgórzu.

16 czerwca 1944 r. – Napad UPA na pociąg osobowy na trasie Bełżec-Rawa Ruska, w trakcie którego zamordowano 41-75 Polaków.

20 czerwca 1944 r. – Litewski oddział kolaborancki dokonał masakry 38 Polaków w Glinciszkach na Wileńszczyźnie.

22 czerwca – 19 sierpnia 1944 r. – Operacja Bagration, która wyzwoliła całą Białoruś, większość Litwy i wschodnią część Polski (3 lipca – Mińsk, 24 lipca – Lublin, 27 lipca – Białystok, 29 lipca – rejon Dęblina, 1 sierpnia – Magnuszew). Była to jedna z największych porażek Wehrmachtu. Grupa Armii „Środek” została całkowicie zniszczona.

22 czerwca 1944 r. – We wsi Jaminy koło Augustowa hitlerowcy rozstrzelali 24 mieszkańców w odwecie za zabicie niemieckiego żandarma.

23 czerwca 1944 r. – Likwidacja łódzkiego getta. 5. wileńska brygada AK dokonała odwetu za masakrę w Glinciszkach 3 dni wcześniej i spacyfikowała wieś Dubinki.

26 czerwca 1944 r. – Klęska polskich partyzantów w bitwie pod Osuchami.

29 czerwca 1944 r. – Amerykanie wyzwolili Cherbourg.

7 lipca 1944 r. – Oddziały AK w sile 15 tysięcy żołnierzy wspólnie z Armią Czerwoną brały udział w walkach o Wilno (operacja „Ostra Brama”).

13 lipca – 31 sierpnia 1944 r. – Wyzwolenie zachodniej Ukrainy i ziemię sandomierską.

15 lipca 1944 r. – Brytyjczycy wyzwolili Caen.

21 lipca 1944 r. – Zawiązał się Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego – tymczasowy organ władzy wykonawczy działający do końca sierpnia na wyzwolonej części Polski.

22 lipca 1944 r. – Ogłoszono Manifest PKWN w Chełmie.

22 lipca 1944 r. – Hitlerowcy zamordowali na zamku w Lublinie 300 więźniów.

22-30 lipca 1944 r. – Akcja „Burza” we Lwowie i na Lubelszczyźnie. Oddziały AK wsparły Armię Czerwoną w wyzwalaniu Lwowa. Wyzwolono także Bełżec, Kock, Lubartów, Poniatową, Szczebrzeszyn, Urzędów, Wąwolnicę i Zamość.

23 lipca 1944 r. – Wyzwolono obóz koncentracyjny w Majdanku.

26 lipca 1944 r. – Wyzwolenie Narwii nad Zatoką Fińską.

27 lipca 1944 r. – Podpisano polsko-radzieckie porozumienie graniczne.

30 lipca 1944 r. – AK wyzwoliła Mińsk Mazowiecki.

31 lipca 1944 r. – 12 stycznia 1945 r. – Walki o uchwycenie przyczółka baranowsko-sandomierskiego w ramach operacji lwowsko-sandomierskiej.

1 sierpnia – 3 października 1944 r. – Wybuchło Powstanie Warszawskie. Oddziały generała Berlinga udzieliły wsparcia Powstańcom. PKWN przeniósł swoją siedzibę do Lublina.

3 sierpnia 1944 r. – bitwa pod Truskawką oddziałów AK Grupy Kampinos z hitlerowcami.

6 sierpnia 1944 r. – UPA napadła na Baligród.

7-21 sierpnia 1944 r. – bitwa pod Falaise (tzw. „kocioł pod Falaise”).

9-16 sierpnia 1944 r. – W okolicach Studzianek pod Kozienicami doszło do bitwy pancernej 1. Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte i radzieckiej 8. Armii 1. Frontu Białoruskiego z niemiecką 1. Dywizją Pancerno-Spadochronową „Hermann Göring”.

16 sierpnia 1944 r. – UPA napadła na Muczne.

19 sierpnia 1944 r. – Antyhitlerowskie powstanie w Paryżu, któremu przyszły z odsieczą czołgi generała Leclerca.

21 sierpnia 1944 r. – PKWN przywracał strukturę polskich organów administracyjnych pierwszej i drugiej instancji i uchylał podział administracyjny okupacyjnych władz niemieckich.

22 września 1944 r. – PKWN zawarł z Litwą, Białorusią i Ukrainą układ republikański.

24 sierpnia 1944 r. – PKWN wprowadził do obiegu prawnego polski środek płatniczy z napisem „Narodowy Bank Polski”.

25 sierpnia 1944 r. – Wyzwolenie Paryża.

31 sierpnia 1944 r. – PKWN wydał dekret o karach dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy i zdrajców narodu polskiego.

6 września 1944 r. – PKWN wydał dekret o reformie rolnej, nacjonalizujący majątki większe niż 50 ha.

6 września 1944 r. – Wyzwolenie Estonii i zdobycie miasta Tartu.

9 września 1944 r. – Dobrowolna ewakuacja z Warszawy 8000 ludzi. Wzmożone ataki hitlerowców na północne Śródmieście i Czerniaków.

11 września 1944 r. – Uchwalono ustawę o organizacji i zakresie działania rad narodowych.

13 września 1944 r. – Most Kierbedzia został zburzony.

14 września 1944 r. – Operacja nadbałtycka.

17 września 1944 r. – Operacja „Market Garden”, która zakończyła się porażką aliantów w związku z nieudanym zrzutem spadochroniarzy brytyjskich pod Arnhem.

19 września 1944 r. – Finlandia podpisała układ pokojowy z ZSRR.

21 września 1944 r. – Centralny Komitet Ludowy uznał PKWN za rząd tymczasowy.

22 września 1944 r. – Zdobycie przez Armię Czerwoną stolicy Estonii, Tallinnu.

23 września 1944 r. – Wydano Kodeks Karny Wojska Polskiego.

25 września 1944 r. – W nocy wycofała się kanałami z Mokotowa do Śródmieścia część żołnierzy, ludności i władz cywilnych.

1 października 1944 r. – Tymczasowe zawieszenie broni w Warszawie. Śródmieście opuściło 8000 osób. Upadek Mokotowa i Żoliborza. Generał Komorowski ps. Bór zapowiedział wszczęcie rozmów kapitulacyjnych.

2/3 października 1944 r. – Podpisano akt o kapitulacji powstania warszawskiego. Rozpoczęto systematyczne wyburzanie miasta. 3 października Leopold Okulicki został komendantem głównym AK.

5 października 1944 r. – Ostatnie oddziały AK opuściły Warszawę.

7 października 1944 r. – Utworzono Milicję Obywatelską i Państwowy Urząd Repatriacyjny.

9 października 1944 r. – Himmler wydał rozkaz całkowitego zniszczenia Warszawy.

11 października 1944 r. – Zdobycie 35-kilometrowego odcinka brzegu Bałtyku w rejonie Memelu (który to został zdobyty w styczniu 1945 r.).

15 października 1944 r. – Zdobycie przez Armię Czerwoną stolicy Łotwy, Rygę.

17 października 1944 r. – Przekazano obraz Jana Matejki „Bitwa pod Grunwaldem” kierownikowi resortu kultury i sztuki przy PKWN.

23 października 1944 r. – Utworzono Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

27 października 1944 r. – W odwecie za zamordowanie 2 polskich rodzin przez UPA funkcjonariusze MO dokonali masakry około 30 Ukraińców w Peresołowicach koło Hrubieszowa.

30 października 1944 r. – PKWN wydał dekret o ochronie państwa.

11 listopada 1944 r. – Łódź zyskała rangę miasta wydzielonego.

12 listopada 1944 r. – Powstał Centralny Komitet Żydów Polskich.

20 listopada 1944 r. – PKWN wydał dekret o przekształceniu Polskiego Radia w przedsiębiorstwo państwowe.

23 listopada 1944 r. – PKWN wydał dekret o organizacji samorządu terytorialnego.

1 grudnia 1944 r. – Ukazał się pierwszy numer Polskiej Kroniki Filmowej.

2 grudnia 1944 r. – Sąd Specjalny w Lublinie skazał na śmierć 5 zbrodniarzy z Majdanka.

12 grudnia 1944 r. – PKWN wydał dekret o nacjonalizacji lasów.

21 grudnia 1944 r. – Leopold Okulicki został dowódcą Armii Krajowej.

22 grudnia 1944 r. – UPA zamordowała 82 Polaków w Toustobabach na Wołyniu.

23 grudnia 1944 r. – Esesmani spacyfikowali wieś Ochotnica w powiecie nowotarskim, zabijając 56 osób.

24 grudnia 1944 r. – UPA zamordowała 89 Polaków w Ihrowicy na Podolu.

26 grudnia 1944 r. – Zakończono akcję cichociemnych. Dwa dni później miał miejsce ostatni zrzut cichociemnych.

29 grudnia 1944 r. – Niemcy zakończyli wysadzanie w powietrze Pałacu Saskiego w Warszawie.

29 grudnia 1944 r. – 13 lutego 1945 r. – Oblężenie Budapesztu.

31 grudnia 1944 r. / 1 stycznia 1945 r. – Kontrofensywa Niemców w Ardenach zakończona klęską dzięki brytyjskiej obronie Bastogne generała George’a Pattona.

31 grudnia 1944 r. – Krajowa Rada Narodowa powołała w miejsce PKWN Tymczasowy Rząd Rzeczypospolitej z premierem Edwardem Osóbką-Morawskim i wicepremierem Władysławem Gomułką.

31 grudnia 1944 r. / 1 stycznia 1945 r. – Zbrodnia bandytów z UPA i SKW w Uhryńkowcach w powiecie zaleszczyckim na ok. 150 Polakach.